Bölüm 2
DAVRANIŞIN BİYOLOJİK TEMELLERİ
1. KARA KUTU ÖRNEĞİ Birinci Deneme, İkinci Deneme, Üçüncü Deneme 2. DAVRANIŞ ÖRNEĞİ 3. İLK DÜZEY : SİNİR HÜCRESİ Temel Birim : Nöron (Sinir Hücresi), Sinir Hücresinin Yapısı, Sinir Hücresinin İşleyişi : Üç Tür Bilgi İşlem, 1. Tür : Akson boyunca iletim, Elektrokimyasal süreç : Aksiyon potansiyeli, 2. Tür : Sinapslarda aktarım ve sinirsel aktarıcılar, 3. Tür : Bütünleme 4. İKİNCİ DÜZEY : HÜCRE GRUPLAŞMALARI Grup Türleri, Getirici, Götürücü ve Birleştirici Gruplar, 5. ÜÇÜNCÜ DÜZEY : SİNİR SİSTEMİ Çevresel Sinir Sistemi, Merkezi Sini Sistemi : Beyin ve Omurilik 6. BEYİN Beyin Araştırmalarında Kullanılan Teknikler, Beynin Temel Yapıları 7. BEYİN KABUĞU VE DAVRANIŞ Beyin Kabuğundaki Duyu Alanları, Hareket ve Beyin Kabuğu, Öğrenme, Düşünme ve Beyin Kabuğu, Konuşma ve Beyin Kabuğu, Ayrık-beyin Deneyleri 8. İÇ SALGI BEZLERİ Hipofiz Bezi, Tiroid Bezi, Adrenal / Böbreküstü Bezi 9. DAVRANIŞ VE GENETİK Kromozomlar ve Genler, Baskın ve Altkın Genler, Kromozomlarla İlgili Anormallikler, İkiz Çalışmaları, Seçerek Çiftleştirme ve Kendi Yakınından Türetme Çalışmaları, Kalıtım, Çevre ve Evrim 10. ÖZETBölüm 3
DUYUM VE ALGILAMA
1. ALGISAL EŞİKLER Özel Alıcılar, Mutlak Eşik, Fark Eşiği 2. DUYUSAL UYUM Duyusal Uyumun Etkileri 3. İKİNCİL DUYULAR Birincil ve İkincil Duyular, Dokunma Duyusu, Pozisyon Duyusu, Koklama Duyusu, Tad Duyusu 4. İŞİTME Ses Dalgaları, Kulak Yapısı, İşitme Kuramları, Sesin Yerini ve Uzaklığını Anlamak 5. GÖRME Işık, Gözün Yapısı, Retina : Çubukçuk ve Mızrakçıklar, Karanlığı Uyum, Renk Duyusu 6. ALGILAMA VE YAŞANTI 7. ALGI YANILMALARI Algı Yanılmaları ve Halüsinasyon 8. ALGILAMA SÜREÇLERİ Seçici Dikkat, Örgütleme 9. KARMAŞIK ALGILAMA SÜREÇLERİ Örüntü Algılaması, Hareket Algılaması, Derinlik Algılaması, Derinlik Algılaması Doğuştan mıdır, Yoksa Öğrenilmiş midir?, Dil Algılaması 10. ALGISAL DEĞİŞMEZLER 11. ALGISAL BEKLENTİLER 12. ALGISAL GELİŞİM VE ÖĞRENME 13. ÖZETBölüm 4
ÖĞRENME
1. KLASİK KOŞULLAMA Pavlov'un Deneyleri, Kazanma ve Sönme, Klasik Koşullama Örnekleri, Genelleme ve Ayırt Etme, Klasik Koşullamanın Değişik Kuramsal Yorumları 2. EDİMSEL KOŞULLAMA Skinner'ın Deneyleri, Koşullanmış Pekiştirme, Pekiştirme Tarifeleri, Davranışı Biçimlendirme, İnsan Davranışının Edimsel Koşullanması, Otonom Tepkilerin Edimsel Koşullanması ve Biyobildirim 3. PEKİŞTİRME KAVRAMI Premack Kuralı, Pekiştirmenin Miktarı ve Gecikme Süresi, Öğrenmede Cezanın Rolü, Beyin Uyarılması ve Pekiştirme 4. BİLİŞSEL (ZİHİNSEL) ÖĞRENME Kavrama Deneyleri, Zihinsel (Bilişsel) Yapılar 5. BİLGİSAYAR YARDIMIYLA ÖĞRENME Bireyselleştirilmiş Öğretim, Öğretim Programı 6. ÖZETBölüm 5
BELLEK
1. BELLEĞİN BELİRGİN ÖZELLİKLERİ Belleğin Üç Aşaması, İki Tür Bellek 2. KISA SÜRELİ BELLEK Kodlama, Fotoğrafsı İmge, Depolama, Ara-bul-geriye getir, Kısa Süreli Bellek ve Düşünme, Kümeleme 3. UZUN SÜRELİ BELLEK Kodlama, Depolama ve Ara-bul-geriye getir, Örgütleme ve Bağlam, Bozucu Etkiler, Unutmada Heyecansal Etkenler 4. BELLEĞİN GELİŞTİRİLMESİ Kümeleme ve Bellek Genişliği, Hayal Etme (İmgeleme) ve Kodlama, Ayrıntılama ve Kodlama, Bağlam, Örgütleme, Ara-bul-geriye getir İçin Alıştırma Yapma, Altı Aşamalı Bellek Geliştirme Yöntemi 5. KISA VE UZUN SÜRELİ BELLEKLER ARASINDAKİ İLİŞKİ İki Türlü Belleğin Varlığını Destekleyen Kanıtlar, İkil Bellek Kuramı 6. YAPILANDIRICI BELLEK 7. ÖZETBölüm 6
BİLİŞİM : DİL, KAVRAM VE PROBLEM ÇÖZÜMÜNDE DÜŞÜNCE
1. GELİŞEN BİLİŞİM ALANI Beş Yaklaşım 2. DİL Fonem ve Morfemler, Tümleç Yapısı Grameri, Derin ve Yüzeysel Yapı, Dönüştürümlü Gramer, Anlama/Hatırlamada Yapılandırma ve Yeniden Yapılandırma, Dilin Öğrenilmesi, Dilin Öğrenilmesiyle İlgili Kuramlar, Şempanzeler ve Dil, Dil ve Düşünce 3. KAVRAM OLUŞTURMA Kavram Tanımı, Kavramlar ve Dil, Kavram Oluşturma Kuramları 4. PROBLEM ÇÖZME Problem Çözümündeki Dört Aşama, Alt-amaçlar ve Planlama, Deneme ve Yanılma ya da İçgörü, Problem Çözmede Karşılaşılan Güçlükler, Benzetme Modelleri 5. BELLEK VE BİLİŞİMİ ETKİNLEŞTİRMEK Dikkat Et, Tekrar Et, Organize Et, Uygun Bellek Teknikleri Kullan, Yeni Deyişler Uydur, Birbiriyle Etkileşen İmgeler Oluştur, Belleğin Yetersiz Olduğu Durumlar : Bağlamın Önemi, Nerede ve Nasıl Çalışmalı 6. ÖZETBölüm 7
GÜDÜLENME
1. GİRİŞ Güdülenmenin Tanımı 2. GÜDÜLENMEYE KURAMSA YAKLAŞIMLAR Dürtü Kuramı, Özendirici Uyarıcı Kuramı, Optimal-Düzeyde Uyarılma Kuramı, İçgüdü Kuramı, Basımlama, Bilinçdışı Güdülenme Kaynağı, Maslow'un Gereksinme Derecelemesi 3. AÇLIK Homeostatis Kuramı, Aç Olduğumuzu Bize Bildiren İpuçları, Hipotalamik Denetim, Dış Uyarıcılar ve Açlık, Aşırı Şişmanlık 4. SUSUZLUK Hücrelerde Su Kaybı, Kanın Hacminde Azalma, Ağız Kuruluğu ve Susuzluk, Birincil ve İkincil İçme Davranışları 5. CİNSİYET Cinsiyetin Diğer Güdülerden Farkı, Cinsiyet Konusunda Araştırma Yapma Zorluğu, Cinsel Davranışta Öğrenmenin Etkisi 6. BİR GÜDÜ OLARAK DUYUSAL UYARIM İçkaynaklı ve Dışkaynaklı Ödül 7. KARMAŞIK İNSAN GÜDÜLERİ İnsan Gereksinmelerinin Değişik Türleri, Başarma Gereksinmesi, İlişki Kurup Yakınlaşma Gereksinmesi, Bilişsel Tutarlılık Gereksinmesi, Denetim Altında Tutma Gereksinmesi, Gereksinmelerin Zaman İçinde Değişimi 8. ÖZETBölüm 8
HEYECAN
1. HEYECANLARIN İNCELENMESİ Heyecanların Sınıflandırılması ve Tanınması, Mantık ve Heyecan, Heyecanın Değişik Tanımları 2. HEYECANLARIN FİZYOLOJİSİ 3. HEYECAN KURAMLRI James-Lange Kuramı, Cannon-Bard Kuramı, Bilişsel Kuram, Sosyobiyolojik Kuram 4. DOĞUŞTAN GETİRDİĞİMİZ VE SONRADAN ÖĞRENDİĞİMİZ İFADELER 5. HEYECANIN SÖZSÜZ İFADESİ Dil Olarak Sözsüz İfade, Göz İlişkisi, Hareket, Beden Durumu ve El-Kol Davranışları, Kişisel Mekan, İki Anlamlı Mesajlar 6. KAYGI Kaygı nedir?, Kaygının Nedenleri, Kaygı Yararlı Olabilir mi? 7. ENGELLENME Engellenmenin Tanımı ve Bazı Örnekler, Gecikme Engellenmesi, Önleyici Engellenmesi 8. ÇATIŞMA Çatışmanın Tanımı ve Bazı Örnekler, Çatışma Türleri, Çatışma İçindeki Davranış 9. ÖZETBölüm 9
GÜNLÜK YAŞAMIMIZDA GÜDÜ VE HEYECANLAR
1. GİRİŞ Çok Fazla Güdülenebilir miyiz?, Kaygı ve Öğrenme 2. KAYGI VE GERGİNLİKLE BAŞA ÇIKMA YOLLARI Kaygı ve Gerginlik Belirtileri, Bilinçli Başaçıkma Yollarından Otohipnoz Tekniği, Bilinçli Başaçıkma Yollarından Dereceli Gevşeme Tekniği, Bilinçli Başaçıkma Yollarından Kaynağı Bulma Tekniği, Bilinçsiz Başaçıkma Yolları : Savunma Mekanizmaları 3. ENGELLENMEYLE BAŞA ÇIKMA YOLLARI Giriş, Bilinçli Başaçıkma Yolları, Güvenli Girişkenlik Eğitimi, Çözümü Olmayan Sorunlarla Başaçıkma 4. ENGELLENMEYE BİLİNÇSİZ YAPILAN TEPKİLERDE BİRİ OLARAK SALDIRGANLIK Uyuma Götürücü ve Uyumu Bozucu Türden Saldırganlık, Yer Değiştirmiş Saldırganlık, Saldırganlık Öğrenilmiş Bir Davranış mıdır? 5. ENGELLENMEYE BİLİNÇSİZ YAPILAN TEPKİLERDEN BİRİ OLARAK ACİZLİK VE DUYGUSAL ÇÖKÜNTÜ Öğrenilmiş Acizlik, Duygusal Çöküntüden Kurtulma 6. ENGELLENMEYE YAPILAN DİĞER BİLİNÇSİZ TEPKİLER Gerileme, Hayal Dünyasına Kaçma, Kendi Kendine Yıpratıcı ve Ket Vurucu Davranışlar 7. STRES VE BAŞAÇIKMA YOLLARI Genel Uyum Belirtisi, Stresin Nedenleri ve Sonuçları 8. TÜRKİYE'DE YAPILAN STRES ARAŞTIRMALARI Stresle Başaçıkma Yolları 9. CİNSİYET Giriş, Cinsiyet ve Pornografi, Bireysel Farklılıklar 10. ÖZETBölüm 10
YAŞAM BOYUNCA GELİŞİM
1. GİRİŞ 2. GELİŞİM SÜREÇLERİ VE GELİŞME FARKLI BAKIŞ TARZLARI Biyolojik Süreçler, Çevreden Gelen Etkiler, Etkileşim Süreçleri, Farklı Görüşlerin Kaynaşımı ve Akla Gelen Bazı Sorular 3. DOĞUM ÖNCESİ DEVRE Hamilelik Süresinde Dış Etkiler 4. BİREYİN BEDENSEL VE HAREKETSEL GELİŞİMİ Doğumla Gelen Özellikler, İlk İki Yılda Görülen Hareket Gelişimi, İki ile Beş Yaş Arasında Bedensel Gelişme, Beş ile Oniki Yaş Arasında Bedensel Gelişme, Ergenlik Çağı : Oniki ile Onsekiz Yaş Arasında Bedensel Gelişme 5. BİLİŞSEL GELİŞİM İlk İki Yılda Görülen Bilişsel Gelişim, İki ile Beş yaş Arasında Bilişsel Gelişim ve Dil, Beş ile Oniki Yaş Arasında Bilişsel Gelişim, Oniki ile Onsekiz Yaş Arasında Bilişsel Gelişim 6. SOSYAL VE DUYGUSAL GELİŞİM İlk İki Yılda Görülen Sosyal ve Duygusal Gelişim, İki ile Bel Yaş Arasında Sosyal ve Duygusal Gelişim, Beş ile Oniki Yaş Arasında Sosyal ve Duygusal Gelişim, Oniki ile Onsekiz Yaş Arasında Sosyal ve Duygusal Gelişim 7. TEMEL GELİŞİM SÜREÇLERİ Çocukluk Süresince Biyolojik Etkiler, Çevrenin Etkisi, Etkileşim Faktörü 8. YETİŞKİNLİK VE YAŞLANMA Yetişkinlik ve Yaşlanma Süresince Bedensel Gelişim, Yetişkinlik ve Yaşlanma Devresinde Bilişsel Gelişim, Sosyal ve Bilişsel Gelişim 9. ÖLÜM : SON AŞAMA 10. ÖZETBölüm 11
GELİŞME VE GÜNLÜK YAŞAM
1. GİRİŞ 2. ÇOCUĞA KÖTÜ DAVRANMA Sorunun Kapsamı, Gelişim ve Toplum Yönünden Tartışılması, Kötü Davranılan Çocukların Gösterdikleri Davranış Özellikleri, Kötü Davranışın Altında Yatan Nedenler, Çocuğa Kötü Davranma Önlenebilir mi? 3. BOŞANMA Sorunun Kapsamı, Gelişim ve Toplum Yönünden Etkileri, Boşanmanın Çocuklar Üzerindeki Etkileri, Boşanmanın Eşler Üzerindeki Etkileri, Boşanma ya da Boşanmama Kararı 4. GENÇ YAŞTA ANNE OLMAK 5. CİNSEL FARKLILIKLAR VE CİNSEL ROLLERİN KALIPLAŞMASI Cinsel Farklılıklar, Cinsel Farklılıkların Altında Yatan Nedenler, Cinsel Rollerin Kalıplaşması 6. ORTA-YAŞ KRİZİ : GERÇEK Mİ, YOKSA HAYAL Mİ? Gelişim ve Toplum Yönünden Orta Yaş Krizi, Orta-Yaş Krizinin Varlığını Destekleyen Kanıtlar, Orta-Yaş Krizinin Varlığına Karşıt Kanıtlar, Sonuç 7. ÖZETBölüm 12
KİŞİLİK VE KİŞİLİK KURAMLARI
1. KİŞİLİK PSİKOLOJİSİNİN ALT-ALANLARI 2. KİŞİLİĞİN TANIMI 3. FREUD'UN KİŞİLİK KURAMI Kişiliğin Üç Temel Birimi, Bilinçaltı, Kişiliğin Dinamiği, Kişiliğin Gelişimi, Freud'un Kuramına Yapılan İtirazlar, Yeni Freud'cular 4. ÖZELLİK YAKLAŞIMI Temel Varsayımlar, Tipler, Değerlendirme Ölçekleri ve Kişilik Profilleri, Kendi Kendini Değerlendirme ve Başkalarının Değerlendirmesinin Karşılaştırılması, Kaç Tane Önemli Kişilik Özelliği Vardır?, Kişilik Özellikleri Yaklaşımını Karşılaştığı Diğer Sorunlar, Rotter'ın İ-D Ölçeği, Eysenck'in İçedönük-Dışadönük ve Oturmuş-Uçarı Boyutları 5. ÖĞRENİLMİŞ BİR DAVRANIŞ OLARAK KİŞİLİK Genel Öğrenme Yaklaşımı, Miller ve Donald, Skinner'in Yorumu, Bandura'nın Görüşü, Rotter'ın Yaklaşımı, Öğrenme Yaklaşımının Eleştirisi 6. BENLİK KURAMLARI Benlik Yaklaşımı, Rogers'ın Benlik Kuramı, Maslow'un Kuramı, Benlik Kuramının Eleştirisi 7. ÖZETBölüm 13
NORMALDIŞI DAVRANIŞLAR PSİKOLOJİSİ
1. NORMALDIŞILIĞIN TANIMI 2. NORMALDIŞI DAVRANIŞA PSİKOLOJİK YAKLAŞIMLAR Psikodinamik Yaklaşımlar, Davranışçı Yaklaşımlar, Varoluşçu-İnsancıl Yaklaşımlar, Biyolojik-Tıbbi Yaklaşımlar, Etkileşimsel Yaklaşım 3. NORMALDIŞI DAVRANIŞIN TEŞHİS KATEGORİLERİ 4. KAYGIYLA İLGİLİ BOZUKLUKLAR Kaygı Halleri, Fobiler, Obsessif-Kompulsif Bozukluklar 5. BEDENDE GÖRÜLEN BOZUKLUKLAR Konversiyon Histerisi, Psikojenik Ağrı, Hipokondriyasis, Hiperkondriyasis 6. DİSSOSİYATİF BOZUKLUKLAR Psikojenik Amnezi, Psikojenik Füg, Birden Fazla Kişilik 7. PSİKOZLAR Şizofreni, Şizofreni Türleri, Şizofrenin Nedenleri, Psikotik Duygusal Bozukluklar, Psikotik Duygusal Bozuklukların Nedenleri 8. ORGANİK ZİHİN BOZUKLUKLARI Beyin Zedelenmesinin Yol Açtığı Bazı Bozukluklar 9. PSİKOFİZYOLOJİK BOZUKLUKLAR 10. KÖTÜ ALIŞKANLIKLARA (TUTKUNLUĞA) BAĞLI BOZUKLUKLAR Alkolizm, Fatal Alkol Sendromu, Alkolizmin Nedenleri 11. PSİKOSEKSÜEL BOZUKLUKLAR Teşhir (Egzibisyonizm), Irza Geçme, Psikoseksüel Tutukluklar 12. KİŞİLİK BOZUKLUKLARI Antisosyal Kişilik 13. ÖZETBölüm 14
PSİKOTERAPİ YÖNTEMLERİ
1. PSİKOLOJİK TERAPİ YÖNTEMLERİ Psikodinamik Yaklaşım : Psikoanaliz, Varoluşçu-İnsancıl Terapi, Davranışçı Terapi, Davranışın Tedavi Türleri, Sistematik Duyarsızlaştırma, Kendine Güvenli Davranış Eğitimi, Örnek Göstererek Tedavi Yöntemleri, Edimsel Koşullama Yöntemleri, Markayla Ödülleme, Kendini-Denetim, Biyobildirim, İtici Uyarıcılara Koşullama Yöntemi, Bilişsel Davranış Terapisi 2. ÜÇ TEMEL PSİKOLOJİK YAKLAŞIMIN KARŞILAŞTIRILMASI Eklektik Yaklaşım, Grup Tedavisi, Toplumsal Akıl Sağlığı Yaklaşımı 3. BİYOLOJİK YAKLAŞIMLAR İlaçla Tedavi, Bedensel Tedavi 4. TERAPİYE GENİŞ KAPSAMLI YAKLAŞIMLAR : İKİ ÖRNEK 5. ÖZETBölüm 15
SOSYAL PSİKOLOJİ
1. SOSYAL PSİKOLOJİNİN KONUSU 2. İNSANLAR ARASINDAKİ İLİŞKİLERİ ETKİLEYEN BİREY-İÇİ SÜREÇLER Diğer İnsanlarla İlgili İzlenimlerimizi Nasıl Oluştururuz, Yükleme Kuramı, Tutumlar ve Tutum Değişmesi 3. KİŞİLER ARASI BİR SÜREÇ OLARAK ÇEKİCİLİK Çekiciliğin Psikolojik Denge Kavramıyla Açıklanması, Kişiler Arası Çekiciliğin Öğrenme Kavramıyla Açıklanması, Kişiler Arası Çekicilik Araştırmalarının Temel Bulguları, Çekiciliğin Temel Birimleri, Tutumlar, Yüklemeler ve Çekicilik 4. GRUPLARIN ETKİLERİ Sosyal Etki Kuramı, Sosyal Etki Kuramına Bazı Örnekler, Grup İçinde Önderlik, Grubun Verimliliğini Etkileyen Faktörlere Başka Bir Açıdan Bir Bakış 5. HOŞLANMA VE SEVME Hoşlanma ve Sevme Farklı Şeyler mi? Sevdiğinizden Nasıl Emin Olabilirsiniz?, Uzun Süreli İlişkiler 6. ÖNYARGILAR Önyargıların Kaynakları Nelerdir?, Önyargıları Azaltma veya Ortadan Kaldırma Olanağı Var mı? 7. SOSYAL NORMLAR 8. KİTLE İLETİŞİMİNİN ETKİLERİ Gazete, Radyo ve Televizyona Ayrılan Zaman, Kitle İletişiminin Siyasal Tutumlara Etkisi 9. YARDIM ETME DAVRANIŞI Sorumluluğun Dağılımı, Diğerlerinin Davranışlarının Etkileri, Yardıma İlk Koşan Kişilerin Özellikleri, Bizim Topluma Özgü Bazı Yönler 10. KALABALIĞIN ETKİLERİ Kişisel Mekan, Rahatsızlığın Nedeniyle İlgili Yükleme, Denetimi Elinde Bulundurmak, Yabancılar ve İşbirlikçi Davranış, Tüm Etkenler Biraraya Gelince 11. ÖZET